ਅਲ-ਅਜ਼ਹਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (/ˈɑːzhɑːr/ AHZ-har; ਅਰਬੀ: {{{1}}} Jāmiʻat al-Azhar (al-Sharīf), IPA: ],) ਕਾਹਿਰਾ, ਮਿਸਰ ਵਿਚ ਇਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ। ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿਚ ਅਲ-ਅਜ਼ਹਰ ਮਸਜਿਦ ਨਾਲ ਜੁੜੀ, ਇਹ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਡਿਗਰੀ-ਬਖਸ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ" ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ "ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਅਲ-ਅਜ਼ਹਰ ਲਗਭਗ 20 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੈਟਵਰਕ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। 1996 ਨੂੰ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ 4000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸਨ।
ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 970 ਜਾਂ 972 ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਤਮੀ ਸਲਤਨਤ ਨੇ ਇਸਲਾਮੀ ਸਿੱਖ਼ਿਆ ਦੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁਰਆਨ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ, ਅਤੇ ਤਰਕ, ਵਿਆਕਰਣ, ਭਾਸ਼ਣ-ਕਲਾ ਅਤੇਪ ਇਹ ਵੀ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੜਾਆਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਅਰਬੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖ ਵਿਸ਼ੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅੱਜ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਅਰਬੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। 1961 ਵਿਚ ਹੋਰ ਗੈਰ-ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸਦੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨ (ਉਲਮਾ) ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਾਂ ਲਈ ਸਹੀ ਆਚਰਨ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਵਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਹੁਕਮ (ਫਤਵੇ) ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਲ-ਅਜ਼ਹਰ ਮਿਸਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਿਯੁਕਤ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਦਾਅਵਾ ਦੀ ਵੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। []
ਇਸਦੀ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਮਿਸਰੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਅਤੇ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਈ 2005 ਵਿਚ ਅਲ-ਅਜ਼ਹਰ ਨੇ ਦੁਬਈ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਦਯੋਗ ਨਾਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕੀਤੀ, ਆਈ.ਟੀ. ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (ਆਈ.ਈ.ਈ.ਟੀ.ਪੀ.) ਨੇ ਐਚ.ਐਚ. ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਮਕਤੂਮ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਲ ਅਜ਼ਹਰ ਲਿਪੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਨ ਲਾਈਨ ਪਬਲਿਸ਼ ("ਅਲ-ਅਜ਼ਹਰ ਔਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ") ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਖ਼ੀਰ ਨੂੰ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੁਰਲਭ ਖਰੜਿਆਂ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ 70 ਲੱਖ ਪੇਜ ਸਾਮੱਗਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਨੂੰ ਆਨਲਾਇਨ ਪਬਲਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।